War hentoù an antroposen

Ur sell àr ur metal anavet get an holl dud: an houarn. Kavet e vez houarn er benvegoù a bep seurt. E gwirionez, n'eo ket savet an ostilhoù get houarn pur, met get dir hag a zo ur meskaj houarn-karbon.

Toulloù du, danvez du. A bep seurt traoù e vez lâret ez int « du » get ar fizikourion. Met « du » ar fizik n'en-deus ket ar mem ster evel ar ger "du" e buhez pamdeziek an den.

Sorbienn an tri friñs a Serendip he-deus degaset deomp ar ger "serendipity". Petra eo ar "serendipity"-se? Un dra pouezus moarvat pendeogwir e oa bet savet ur gendael ispisial get ar CNRS evit komz a serendipelezh war tachenn ar skiantoù.

Ar blez 1543 a c'hell bout sellet evel an troc'h pouezusañ etre daou gourz: hani an amzer gozh hag hani ar bed a-vremañ.

Isaac Asimov, skiantour ha skrivagner, a sonje e oa re a dud war an Douar. E 1991 en-doa skrivet ur gronikenn evit spisaat e sonj diàrbenn kudenn poblañs an Douar.

Danjerus evel an Dr Folamour, drol evel ar Pr Tournesol. Kavet e vez skiantourion foll er lennegezh skiant-faltazi. Ha bout a zo re seurt-se da vat?

Korf an den a zo radioaktivel. Lonket e vez a-bep seurt atomoù. Ha bout a zo re hag a zo radioaktivel. Er bananez ez eus un atom seurt-se: ar potassiom 40.

Kant tregont vlez zo e rae Marconi e daol-ase kentañ. Tamm ha tamm e voe gwellaet e sistem radio getoñ, betek sevel ar stasion radio kentañ e bro Saoz.

Gwerso, pa ne oa den ebet àr an douar, e veze kavet reaktorioù nukleel . An natur a rae ar labour pinvidikaat an uraniom.

Low-tech, an dazont? Ar maout hidrolek a ziskoueza an hent deomp...