Peoc'h ba'l loch !

Hiv emaomp o kerzhal 'ba' ruioù Plevin, kostez Karaez, etrezek ti Lea Kerharo.
En abadenn-mañ e vo klevet Lea hag he c’hoar Terez. O-div e oant bet ganet a-raok an eil brezel bed. Lea zo anveet ba’r vro, kanet he deus bet gant he zad, Ernest Peron, asambles gant he gwaz Roje. E-pad ur pemp bloaz warn-ugent o deus bet lakaet an dañserien da youal barzh un daouzek kant fest-noz bennaket, soñjit ‘ta…
Un abadenn enrollet e miz Meurzh 2025 gant Tomaz Laquaine-Jakez.
Sonerezh :
Ernest Peron, Lea ha Roje Kerharo, Pardon ar yaouankiz, Mouez Breiz, 1964
Termajik, Kanaouennoù Pier Boudouin (pladenn)
Anne Auffret, Hentoù bras Plevin, Kanaouennoù Pier Boudouin (pladenn)

Daoust ha mont a rafe war-raok an enep-hiliañ evit ar baotred ?
Evel ma oarit a-walc’h, e pep lec’h er bed eo war chouk ar merc’hed an hini emañ ar garg en em ziwall ouzh ar riskl kaout bugale.
Goustadik-hardizh ec’h a ar furcherezh war an dishiliañ evit ar wazed. E-mesk an teknikoù a c’hall bezañ graet gante emañ ar « slip-tommañ ». Ken abred ha fin ar bloavezhioù 1980 koulskoude e oa bet studiet e Tolosa efedoù ar wrez war c’heneliezh ar spergelligoù. Diwar-se e oa bet savet ur protokol da implijout un doare bragoù-bihan ispisial. Ur « slip » graet espres-kaer da adsevel ar c’helloù uheloc’h e pleg an divorzhed a-benn uhelaat gwrez ar sper eus 35 da 37 derez ha diskar ar frouezhusted evel-se. Kreskiñ gwrez ar sper a ra dezhe bezañ distankoc’h, nebeutoc’h evit ur milion a spergelligoù ar mililitrad sper. Ha ma vez douget ur seurt slip 15 eurvezh bemdez – feiz ! - e teuer da vezañ difrouezh e-pad ur c’hrogad.
Daoust d’an teknik-se bezañ simpl, efedus ha tro-distro...evit bremañ n’eo ket bet kadarnaet gant aotrouniezhioù ar yec’hed. Met muioc’h-mui a baotred a ra gantañ koulskoude diwar ur stumm artizanel a-walc’h a-wechoù…
E miz Meurzh 2024 e oan bet o komz gant un tregeriad a oa bet betek Tolosa da zispenn roudoù ar « slip-tommañ »… Kaou oa krog d’en em interesiñ d’an enep-hiliañ dre ar wrez goude m'he doa bet e gamaradez d’ar c’houlz-se da añduriñ poanioù bras abalamour d’an dishiliañ.
En Breizh ec’h a war gresk tamm-ha-tamm an niver a lec’hioù ma vez kavet titouroù war an dishiliañ evit ar baotred. Abadennoù a vez graet gant ar strollad [Thomas Bouloù] (https://thomasboulou.infini.fr/) er c’hafe SUPERFLUX e Kemper pe c’hoazh er fripiri-merserezh La Pince e Brest, bep miz. Kuzuliadennoù war an dishiliañ evit ar merc’hed hag ar baotred oa bet lañset en ospitalioù Landerne ha Brest e 2023. Hag e peurrest ar vro e c’haller kavout titouroù e Lannuon, en Oriant, e Gwened pe c’hoazh e Roazhon ha Naoned lakomp…
Un abadenn enrollet e miz Meurzh 2023 gant Tomaz Laken-Jakez
Sonerezh :
L'Attirail, Wild Bill Band
Brieg Guerveno, Kalon flamm
Sages comme des sauvages, De l'eau (ek Kate Stables)

En abadenn dremenet e oamp krog da selaou Marsel Gwilhouz o konto deus ar ganerien en devoa bet tro d’anveout. Deus Manu Keryann zo bet kaoz aze met komzet oa bet ivez ar wezh diwezhañ deus Jañ Poder pe c’hoazh Jañ-Mari Youdeg.
Ar wezh-mañ e vo komzet deus ar re-se ha deus re all ivez, deus Ujen Grenel hag Albert Bolore lakomp. E kompagnunezh Marsel ha Kristian Rivoalen, bet enrollet e 2019, e vo selaouet tonioù gant ar ganerien-se, tonioù a vez kavet war lec’hienn Dastum evel-just !
Un abadenn bet enrollet e miz Du 2019 gant Tomaz Laquaine-Jakez
Sonerezh :
Jañ Poder, Ar brezel, enrollet gant Daniel Jekel e Rostrenn e 1980
Jañ Poder, Son kloareg, enrollet e miz Even 1959 e Sant-Nikolaz gant Glaodina Mazeas
Albert Bolore hag Ujen Grenel, Mari-Louiz, enrollet e 1963 e Pellann gant Jakez Kornou
Jañ Bihan Poulichen ha Koñskried Sant-Nikolaz, enrollet e Sant-Negan, e Kerien, e 1961 gant Glaodina Mazeas
Poltred gant Eric Legret

Ur fest-deiz / fest-noz da rentiñ enor da Varsel Gwilhouz a vo e Laruen d’an deiz kentañ a viz Meurzh ! Un digarez kaer d’an dud o deus anavezet an den meur-se, a-dost pe a-bell, da dremen un tamm amzer plijus asambles, o kano hag o tañsal, gant mouezh Marsel ar paotr plaen tu bennaket ba o divskouarn !
En abadenn-mañ e vo klevet ur gaoz etre Marsel Gwilhouz ha Kristian Rivoalen, paotr Dastum e kreiz Breizh, bet enrollet e Krec’h Morvan, Laruen, e fin miz Eost 2019. Aet e oamp hom-daou, Kristian ha me, da c’houlennata unan eus treuzkaserien wellañ hom sevenadur e kreiz ar vro diwar-benn an dud en doa bet klevet o kanañ, ba’n amzer kozh pe goshoc’h. An neudenn a oa en deiz-se war-dro da Jean Poder, bet ganet er bloaz 1903.
Un abadenn enrollet e miz Eost 2019 gant Tomaz Laken-Jakez
Kanaouennoù :
Jañ-Mari Youdeg ha Jañ Poder bet enrollet gant Glaodina Mazeas
Manu Keryann ha Marsel Gwilhouz e Kan ar Bobl Mêl-Karaez e 1997
Yann-Fañch Kemener ha Marsel Gwilhouez e Kan ar Bobl Duod e 1991
Poltred gant Eric Legret

En abadenn ziwezhañ e oamp gant Mark Kerrain, embanner levrioù brezhonek ha troer diwar meur a yezh. Komzet moamp deus unan eus e droidigezhioù brudetañ, div levrenn gentañ avañturioù Harry Potter, ar sorser yaouank mil anavezet. An hini gentañ, Harry Potter ha maen ar Furien, oa bet embannet e brezhoneg gant an ti-embann An Amzer, e 2012. Kinnig a ran deoc’h selaou Mark Kerrain adarre, en taol-mañ o lenn deomp chabistr kentañ troioù-kaer Harry Potter. Un tañva, nemet un tañva, da reiñ c’hoant deoc’h marteze da lenn pe da adlenn al levr penn da benn...
Un abadenn enrollet e miz Eost 2021 gant Tomaz Laquaine-Jakez
Sonerezh :
Baleer-bro, Ar sorserez
Sonerezh filmoù Harry Potter

Mark Kerrain a anavezit sur-mat ! Troet en deus bet kalz levrioù evit ar vugale. Ha bezañ eo troer brezhonek an div levrenn gentañ ac’h a d’ober komañsamant avañturioù Harry Potter, ar sorser yaouank. Harry Potter ha Maen ar Furien oa bet embannet gant An Amzer embanner e 2012. Mark Kerrain zo anezhañ ivez un troer eus yezhoù minorelaet all tost demp. An euskareg diwar ar skrivagnerez Mariasun Landa. Pe c’hoazh galizeg evit pezh a sell Fina Casalderrey pe c’hoazh Agustín Fernández Paz. Troet en deus a-hend-all « Teod ar balafenned », levr brudet ar galizad Manuel Rivas.
Un abadenn enrollet e miz Eost 2021 gant Tomaz Laquaine-Jakez
Sonerezh :
- Tanxugeiras, Perfidia
- Acid Arab, Atlas

Ur vandenn-dreset dedennus-kaer oa deut er-maez ar wask e miz Du 2024 e ti La Revue Dessinée ha Delcourt. « Champs de bataille, l’histoire enfouie du remembrement » zo un oberenn gant ar gazetennerez Inès Léraud hag an treser Pierre Van Hove. Gante an daou an hini e oa bet savet ar BD « Bezhin Glas, an istor difennet » e 2019. Da sevel o bandenn-dreset nevez o deus Inès Léraud ha Pierre Van Hove en em harpet war un istorour yaouank, Léandre Mandard, a zo o studiañ istor an adlodennañ er Frañs hag en Breizh.
En abadenn-mañ ne vo ket dispaket deoc'h istor an adlodennañ penn da benn. Pell avañsetoc’h e vefet o lenn BD kaer an trikon emaon o paouez komz deoc’h diwar o fenn.
Met e-tro 2019-2020 e oan em em intereset d’an adlodennañ bet c’hoarvezet e Pont-Melvez, e kreisteiz Bro-Dreger, er bloavezhioù 1960.
War an digarez-se em boa enrollet un toullad tud eus ar gomun-se. En o-mesk e oa Yvonne Falezan, bet ganet e Kêrleon, e Mêl, er bloaz 1925. Hag aet da chom d’ar Fod, e Burtuled, un nebeud bloazioù goude. Pa oa dimezet gant he gwaz Gwilhom e oa deuet da chom da Gêrkwiton, e Pont-Melvez, e lec’h m'he doa bevet an adlodennañ bet graet war ar barrouz. D’ar mare-se e oa Arthur Bourgès ar maer eno.
E miz Gouere 2018 e oan bet o welet anezhi e kompagnunezh unan deus he mibien, Serj. Ur pennad-kaoz ha na oa ket bet skignet war ar radio d’ar c’houlz-se. Abaoe eo tremenet Yvonne Falezan, e 2021, d’an oad a 95 vloaz.
Sell aze e-mesk kalz a re all un testeni eus mare an adlodennañ e Breizh ha deus ar cheñchamantoù bras deuet da heul.
Un abadenn enrollet e miz Gouere 2018 gant Tomaz Laquaine-Jakez
Sonerezh :
Daniel An Oan hag Alain Michel, An daou miliner
Baliskis, An disput etre ul labourer-douar hag ur martolod

E miz Kerdu 2022 en doa Jacques Aofred kontet d'an Télégramme penaos en doa soñj da vezañ gwelet, hag eñ 8 vloaz, ur otokarrad refujieed eus ar Stad-Spagn oc’h arriout e Kallag d’an 28 a viz Eost 1937 : « Kap oamp bet da zegemer d’ar c’houlz-se, ne gomprenfen ket n’arrifemp ket da zegemer hudu an deiz », eme ar c'homunist kozh d’ar gazetenn. Un desteni a dalvoudegezh e-keit ma oa an tu-dehoù pellañ o plantañ reuz er vro abalamour d’ar raktres Horizon da zegemer refujieed war ar barrez, ur raktres douget gant ar maer, Jean-Yves Rolland, hag e goñsailherien. Ha bet gourdrouzet ar re-se da vezañ gwallet pe lazhet gant tud eus an tu-dehoù pellañ.
Jacques Aofred e oan bet o welet d’ar 5 a viz Genver 2023 hag eizhtez war-lerc'h, prest goude ma vije bet embannet gant maer Kallag e vije dilezet Horizon …
Deus e c’hoar-gaer e oa bet kaoz ivez e-skeud-se : María del Coro Magdalena Reina y Eskamendi a oa e-mesk an Euskariz (eus Donostia e oa) degouezhet e Kallag e 1937. Bet oa dimezet da unan eus breudeur Jacques, Job Aofred… Hec’h istor oa bet kontet gant an hini a vije anvet Malen Aofred gant tud ar vro a-benn neuze ba Kaier ar Poc’hêr un nebeud bloavezhioù zo…
http://marikavel.org/bretagne/callac/refugies-espagnols2.htm
E labour ba Gaz de France, an eil brezel bed, e vuhez stourmer komunour, an degemer… Sell aze ur pekad eus buhez Jacques Aofred.
Sonerezh :
El paso del Ebro, Fañfar WASO
Raja Meziane, Allo le Système!

Arriet e oan ba park broadel ar Mercantour er bloaz 1992. O tont deus an Itali. Abaoe on oc’h adkolonizañ ar Frañs… Gwarezet on gant kenemglev Berne 1979 ha gant an direktiv european « Lec’hioù bevañ, loened ha plant » bet graet e 1992.
Ur ouenn gwarezet mat gant al lezenn on...
Ur ouenn ha n’eo ket dañjerus evit an dud…
Me eo ar bleiz, kontant da gaout kuit da reiñ… evel ma vez lâret a-wechoù gant un tamm drougiezh...
Eveshaat, lakaat orjal paotr-saout, chas difenn… Meur a stumm zo da harz ar bleiz da zont war al loened desavet gant an dud. Met war gresk ec’h a an niver a vleidi hag an dra-se a vefe trawalc’h d’aotren lazhañ muioc’h anezhe a soñj darn… Kar lazhet e vezont !
N’eo ket gant Gi Yonkour e vefe lazhet unan bepred !
Veterinaer Bro Gallag en devoa sikouret adembann e 1985 ul levr a gomze eus ar bleidi er vro. Chasse aux loups et autres chasses en Basse-Bretagne.

Eil lodenn un abadenn enrollet e miz Kerdu 2022 gant Tomaz Laquaine-Jakez

Sonerezh :
- Yann-Fañch Kemener & Ifig Troadeg, Kloareg Kertangi
- Agar Agar, The visit
- Stéphane Morvan hag Alain Leon, Ar c'hog hag an orolaj / Mamm an avaloù
- Lankum, Hunting the wren
- Dom Duff, Ar bleiz diwezhañ

N’eo ket bet souezhet ar re a zo dedennet gant ar bleidi o welet roudoù unan pe meur a hini dionte o c’haloupat dre ar vro. Gant ar Groupe Mammalogique Breton asambles gant Breizh Vev e oa bet kroget da labourat war ar sujed o sevel ar Groupe Loup Bretagne adalek miz Genver 2020.

Stank eo al loened domiseet er vro evel ma oarit a-walc’h. Difenn an tropelladoù eo ret ober ha n’eo ket lazhañ ar bleidi, eme un den eus ar Strollad Bleidi Breizh, aterset gant Armen e miz Ebrel 2024.

Ur c’horf bleiz marv oa bet adkavet e Sant-Brewen e Liger-Atlantel e miz Here 2021, ur bleiz aet da foetañ bro pell deus e gavell hag arriet en Breizh ? Biskoazh !

Pell zo ne oa ket bet gwelet Gwilhoù o pourmen e skilhoù dre amañ...
Ba bloavezhiennoù diwezhañ an naontekvet kantved e oa aet diwar wel ar bleidi er vro. Dre ma ‘h ae al lannioù e lec’h ma oa o chom war nebeutaat. Ha dre ma veze roet primoù mat d’ar re a lazhe ur bleiz. Hag ivez dre implij ur poeson, ar strychnine an hini eo e oa aet a-gostez.

Tri pe bevar bleiz a vefe bet filmet pe tennet o foltred er vro abaoe 2022 hervez ar Groupe Loup Bretagne. Filmet e oa bet ur bleiz evit ar wezh kentañ e miz Mae 2022 e Berrien e Menez Are. Ha bet 'z eus gwelet ur bleiz en un ugent lec’h bennaket abaoe-se, hervez a lâre ar strollad e miz Gwengolo 2024.

Pa oan arriet e ti Gi Yonkour e miz Kerdu 2022 e oa a bep sort traoù war taol an hini a zo bet veterinaer e Bro Gallag e-pad e vuhez : ur c’hroc’hen ki dour pe c’hoazh ul levr anvet Chasse aux loups et autres chasses en Basse-Bretagne, ul levr bet skrivet gant ur pastor kembreat hag a gonta div goañvezh chase bet graet gantañ kostez Karaez war-dro ar bloavezhioù 1850. Ul levr bet adembannet gant François De Beaulieu, Alain Goutal ha Gi Yonkour e 1985… Degemer mat en abadenn Peoc’h ba’l loch !

Un abadenn enrollet e miz Kerdu 2022 gant Tomaz Laquaine-Jakez

Sonerezh :
- Kreiz Breizh Akademi 8, Trist eo din ma flanedenn
- Acid Arab, Habaytak (R3HAB Remix) feat. Ghizlane Melih
- Yannig Alory, An aotrou Liskildri / An den kozh hag an evnig
- Lisa O’Neill & Radie Peat, The factory girl