Rodeier

Ronan Hénaff oa aet kuit d'an 31 a viz-Gouere 2023. Goût a ouie brezhoneg mat-tre hag un den gouizieg a oa. Kontant 'oa atô da zegemer an dud da gontañ dezho diwar-bouez parrez Lokorn, lec'h eo ganet.
E miz-Genver 2016 'oamp bet oc'h en em gavout gantañ evit kontañ deus an Drovini e Lokorn. Deus ar pardonioù all, deus ar fablijen ha deus Bara an Anaon 'noa kontet deomp ivez.

En deiz-hiziv n'eus koulz lâret pesketour a-vicher ebet ken e Morgad. Ar beskerezh oa aet d'an traoñ er bloavezhioù 1980 hag ar porzh-plezañs 'neus kemeret plas ar porzh-pesketa abaoe. Met ur mare zo bet 'oa kalz a besketourien e Morgad ! Ar re-mañ yae da bakañ sardin, kregen ha dreist-holl toñed hag ur bern familhoù a veve deus ar beskerezh.
Bernard Sénéchal zo ganet e Morgad. Pesketour eo bet, evel e dad hag e dad-kozh araozañ. Benjamin oa bet oc'h en em gavout asambles gantañ e 2018.

Ret eo lâret ar wirionez : an dud n'int ket kement-se ambaraset gant ar re varv ken en deiz-hiziv. Neubeutoc'h 'vez gwelet tud o vont d'ar vered da fleurisañ beioù hor re ha neubeutoc'h a dud 'vez gwelet en iliz da Ouel an Hollsent. Met gwechall ne oa ket ar giz-se tamm ebet !
Benjamin zo bet e Sant-Vig oc'h en em gavout gant Anna Menez, evit klask goût penaos oa an traoù gwechall da Ouel an Hollsent ha Ouel an Anaon. Deus an interemantoù war ar maez ha deus ar c'hredennoù vo kontet un tamm bihan goude-se.

Jeannine zo ganet en Ti Plad e-kichenn ar C'hroezoù e parrez Plogoneg. He mamm oa o talc'hen un ostalidi eno ha kemenerez oa ivez. He zad oa mevel bras er c'hêrioù tro-war-dro. Met cheñchet eo an traoù bremañ : n'eus tamm bistro ebet ken, na mevelien er c'hêrioù, na kemerezed war ar maez !
Benjamin zo bet oc'h ober anaoudegezh ganti evit kontañ deomp tammoù traoù deus he buhez en Ti Plad.

Hervé Hénaff hag Anne-Marie Louboutin zo breur ha c'hoar, o chom e Lokorn evit ar wech, lec'h int ganet o-daou. Benjamin Bouard zo bet oc'h en em gavout asambles ganto evit kontañ deus ar cheñchamañchoù bras zo bet er gomun abaoe ar bloavezhioù 30 : al labour-douar, an douristed, ar brezhoneg, an dilhad, ar brezel ...

War-dro mil-kant enezour oa o chom en Enez-Sun er bloavezhioù 1950 ha tout ar baotred 'oa pesketourien d'ar mare-se. Met en deiz-hiziv ne chom ken daou-c'hant tri-ugent den o chom war an enezenn ha n'eus ken daou pe dri pesketour o labourat c'hoazh.
Bet omp bet en Enez-Sun oc'h ober anaoudegezh gant Fañch Spineg evit klask goût petra zo c'hoarvezet gant ar beskerezh.

Bremañ zo tost nav vloaz 'zo 'vez Iwan Humphreys o tastum an anvioù-lec'h e Breizh Izel. Hanoiou-Lec'hiou Breiz Izel eo anvet ar mell projed-mañ. Studiañ a ra anvioù brezhonek ar parrezioù hag anvioù ar c'hêrioù dreist-holl, met n'eo ket kement-se da studiañ o etimologiezh, met kentoc'h ar mod ma vez distaget an anvioù-se er vro gant ar vrezhonegerien.
E Breizh 'zo ur bern tud o deus troet kein d'ar brezhoneg hag ar re-se n'ouzont ket ar mod ken da lâret an anvioù-lec'h evel m'int sañset da vezañ lâret e brezhoneg. Skritur ar brezhoneg zo bet normalizet ouzhpenn ha koulskoude ne vez ket kaozeet tre memes-mod eus un eil takad d'egile. Serten traoù zo bet brezhonekaet en-dro ivez, met graet an dra-se diwar ar galleg da zigentañ. Setu 'zo risk bremañ da zisoñjal distagadur an anvioù-lec'h e brezhoneg ar vro.
[Eil lodenn]
Evit mont pelloc'h : https://hlbi.llawern.com/

Bremañ zo tost nav vloaz 'zo 'vez Iwan Humphreys o tastum an anvioù-lec'h e Breizh Izel. Hanoiou-Lec'hiou Breiz Izel eo anvet ar mell projed-mañ. Studiañ a ra anvioù brezhonek ar parrezioù hag anvioù ar c'hêrioù dreist-holl, met n'eo ket kement-se da studiañ o etimologiezh, met kentoc'h ar mod ma vez distaget an anvioù-se er vro gant ar vrezhonegerien.
E Breizh 'zo ur bern tud o deus troet kein d'ar brezhoneg hag ar re-se n'ouzont ket ar mod ken da lâret an anvioù-lec'h evel m'int sañset da vezañ lâret e brezhoneg. Skritur ar brezhoneg zo bet normalizet ouzhpenn ha koulskoude ne vez ket kaozeet tre memes-mod eus un eil takad d'egile. Serten traoù zo bet brezhonekaet en-dro ivez, met graet an dra-se diwar ar galleg da zigentañ. Setu 'zo risk bremañ da zisoñjal distagadur an anvioù-lec'h e brezhoneg ar vro.
[Lodenn gentañ]
Evit mont pelloc'h : https://hlbi.llawern.com/

Gwechall ne veze ket drebet kement a gig evel ma vez graet bremañ. War ar maez, an dud ne yaent koulz lâret morse da brenañ kig : e-barzh pep ti 'veze lazhet un hoc'h pe zaou ar bloaz, kig-lapin pe kig-yar 'veze ivez, met ralawech 'veze drebet traoù all. Kig-saout 'veze a-wechoù, met pas kig-leue ! Boued-mor a veze drebet kalzig ivez. Mont a rae ar besketourien da werzhañ o fesket eus un eil kêr d'eben hag er parrezioù war vord ar mor 'yae an dud da zastum kregen alies.
Evit kontañ deus an dra-se omp bet e Plougastell oc'h en em gavout asambes gant Marie-Louise Le Gall ur wech all c'hoazh.

Ar relijion 'noa pouezh e-barzh buhez an dud e Breizh gwechall, kalz muioc'h evit bremañ. Oblijet oa an dud da vont d'an oferenn bep Sul, posubl ne gredent ket a-wechoù. Met e-kichenn ar relijion 'zo bet atô kredennoù all ivez : traoù kuzh, lennerien-planedenn ha diskonterien.
Maryse Raoult 'neus dalc'het soñj mat-tre deus an dra-se ha Benjamin 'neus goullet ganti kontañ deomp deus ar "malifrê" hag ar rankoñtr, an eur-valeur hag an eur-voneur.