Setu-ni o plediñ hiziv gant al luskad bras diwezhañ e istor ar rock, e anavezet ho po evel-just, e ya, ar grunge ! Met petra eo ar grunge en diwezh ? Ur rummad nevez a dud yaouank a vod energiezh ar punk ha feulster an heavy metal evit skubañ ar rock gotek hag ar post new-wave. Ul look gant jeans roget, botoù Converse toullet ha rochedoù koadourien, div gêr Seattle hag Olympia, ur strollad dave adalek 92, Nirvana, hag ur paeron, Neil young, a zisklerie e 1995 : « Ar strolladoù-se a son rock’n roll gant daou c’hitar, ur gitar boud ha taboulinoù, n’eus netra nevez, er sixties e oa heñvel. Ma vefe bet krouet The Who pemp bloaz ‘zo e Seattle e vefe bet peget an dikedenn grunge dezho ».
Ya, toud se eo ar grunge, met me ‘gav din e voc’h a-du ganin evit lâret eo berr un tamm. Neuze deomp pelloc’h gant istor ar grunge ha krogomp gant stad an traoù e Seattle e fin an eighties…
Playlist :
- Todd Snider : Talkin’ Seattle Blues (tennad son)
- Girl Trouble : My hometown
- Mono Men : Watch outside
- Some Velvet Sidewalk : Mousetrap
- Green River : 10000 things
- The Melvins : Grinding Process
- Atersadenn Bruce Pavitt ha Jonathan Poneman e 1992 evit an abadenn « Made in the USA », sevenet gant channel 4 - UK
- Screaming Trees : Dollar Bill
- Mudhoney : Touch me I’m sick
- Nirvana : Love Buzz
Levrlennadur :
- Nirvana, une fin de siècle américaine - Stan Cuesta – Embannadurioù Castor Astral
- Grunge, jeunesse éternelle – Charlotte Blum – Embannadurioù Epa Eds
- Les Inrocks2 Nirvana
E deroù ar bloavezhioù 90 en deus an acid house skubet pep tra e Breizh-Veur, ar strolladoù feal d’ar gitaroù o deus, evit al lodenn vrasañ anezho, lammet er gorventenn Madchester, danvez an abadenn teir sizhun ‘zo, hogen un nebeud strolladoù a gav gwelloc’h adkavout ur son noisy, hep na vefe grunge, n’int ket amerikaned petra reoc’h ? Nann ul luskad nevez zo o tont war wel, heverk gant e wiskadoù gitaroù hag a vo termenet gant Brian Eno, krouer an ambient music, evel arz an dispis. Emaoc’h o selaou Larsen ha Mediator, kinniget deoc’h gant Gaetan, ha setu ni loc’het evit un hanter-eurvezh e kompagnunezh strolladoù shoegaze !
Playlist :
- Cocteau Twins : Cherry coloured funk (tennad-son)
- Sonic Youth : Total trash (foñs son)
- The Jesus and Mary Chain : The living end
- My Bloody Valentine : Only shallow (foñs son)
- My Bloody Valentine : Soon
- Ride : Decay
- Chapterhouse : Pearl
- Slowdive : Kisses
- Minor Victories : A hundred ropes
Levrlennadur :
- « Loveless » de My Bloody Valentine, histoire d'un album culte qui a failli ne jamais exister – Jean-Daniel Beauvallet – Vanity Fair n° 89 – Miz Mae 2021
E 1981 e teu Ronald Reagan da vezañ prezidant ar Stadoù-Unanet. Kerkent eo stignet an darempredoù gant URSS a zo, hervezañ, « Impalaeriezh ar gwall ». Pevar bloaz war-lerc’h eo tro Mikhaïl Gorbatchev da vezañ sekretour kentañ strollad komunour an Union Soviedel. Merzet en deus pegen merglet eo ar sistem, an daou renour diwezhañ, Andropov ha Tchernenko, zo marvet abred ha diaes eo da URSS keveziñ ouzh SAU pa vefe a-fet armerezh pe armerzh. Kinnig a ra Gorbatchev daou brogamm meur : ar glasnost (an dreuzwelusted) hag ar perestroïka (an adframmañ), en un nebeud mizvezhioù e weler muioc’h a frankiz ekonomikel, sevenadurel ha polititkel. E Alamagn ar reter e sant ar pennadurezhioù efedoù ar perestroïka war spered ar yaouankiz, kreskiñ a ra ar gounnar hag ar goanag a frankiz…
Playlist :
- Elton John : Nikita
- Bob Dylan : Rainy day women (live at LA Forum Inglewood c’hwevrer e 1974)
- Bruce Springsteen : Chimes of Freedom (Enrollet e Belin reter e 1988)
- Pink Floyd : A great day for freedom (foñs son)
- Roger Waters : The Wall Live In Berlin 1990 Another Brick In The Wall Feat. Cyndi Lauper
- The Scorpions : Wind of change
Levrlennadur :
- Rocking the Wall : The Berlin Concert That Changed the World – Erik Kirschbaum - Berlinica Publishing
Diskar moger Berlin zo unan eus an darvoudoù pouezusañ e istor an ugentvet kantved, ken pouezus ma komzer eus prantadoù a-raok pe goude diskar ar voger. Hag evel an holl zarvoudoù pouezus en istor, kavout a reer roudoù anezhañ er sonerezh ivez. Emaoc’h o selaou Larsen ha mMdiator, kinniget deoc’h gant Gaëtan Boulic, hag hiziv e pledomp gant diskar moger Berlin !
Playlist :
- Plastikman : drp (foñs son)
- Toni Fisher : West Of The Wall (tennad son)
- Glen Miller : In the mood (foñs son)
- Helga Brauer : Mister Brown aus USA (tennad son)
- Klaus Lenz : Glückliches Mädchen (foñs son)
- Horst Krüger Band : Die Tagesreise
- David Bowie : Heroes
- Nina Hagen : Born in Xixax
- Namenlos : Frustration
-Pankow : Langeweile
Levrlennadur :
- « Sag mir, wo Du stehst » – Entre rock et folk, les chanteurs engagés en RDA - Andreas Rauch – OpenEditions Journals
- « Valse avec la censure »- bernard Einsenschitz – Le Monde Diplomatique
- « Rock this town : Berlin » - Laurent Rieppi – RTBF Actus
- « Quand la RDA combattait le rock'n'roll » - Slate.fr
- « Musique : franchissez le mur de Berlin! » - Anastasia Levy - [ ] (http://Slate.fr) Slate.fr
Donemat deoc’h e Larsen ha Mediator, an abadenn a zezrevell istor ar rock ‘n roll abaoe e orinoù. Plediñ a reomp abaoe ar sizhun dremenet gant ar pezh a voe anvet al luskad Madchester, ganet e fin ar bloavezhioù 80 e Manchester pa grogas ar voest-noz The Hacienda da vezañ unan eus al lec’hioù pouezusañ e istor ar rock e Breizh-Veur. An house music hag an tekno en em sile war an dance floors hag a oa o vont d’o zro da levezoniñ ar sonerezh e Breizh-Veur, dont a ra Manchester da vezañ kreizenn ar pop culture. Souezhet eo ar strolladoù hengounel gant an acid house ; ma chom lod diseblant ez eus strolladoù all hag a ra ur fuzion gant an acid, ar rock hag ar funk, ar pezh a vo anvet « the Madchester style ».
Playlist :
- Happy Mondays : Kinky Afro (foñs son)
- Happy Mondays : Wrote for luck
- The Stone Roses : Fools Gold
- New Order : Fine Time
- The Charlatans : Indian Rope
- Northside : Shall we take a trip
- Inspiral Carpets : Dragging me down
- Primal Scream : Loaded
Levrlennadur :
- L'hacienda - la meilleure façon de couler un club - Peter Hook – Embannadurioù Le mot et le reste
Klañv eo kêr Manchester e 1980. Al lec’h, lesanvet «Cotonopolis» en XIXvet kantved a zo brein, krignet gant ar feulster, ar gangoù hag an drammoù. Ar sanailhoù hag uzinioù a zo bremañ dilezet, n’eus lestr ebet ken o tiskargañ e bakadoù kotoñs war ar c’haeoù. Adreizhoù ekonomikel gouarnamant Margareth Thatcher o deus echuet da saotrañ meurded trede kêr bro-saoz. Nozvezhioù Manchester zo tristidig, er puboù ha kleuboù en em vod ar yaouankiz dilabour. Betek an deiz ma tigor ur voest-noz, ur c’hleub mojennel e istor ar rock. Hiziv e fiñvomp hor body war dance floor an Hacienda e Manchester !
Playlist :
- Joy Division : The Eternal (foñs son)
- New Order : Blue Monday
- Madonna : Holiday (tennad son)
- The Smiths : Heaven knows I’ m miserible now (foñs-son)
- The Smiths : How soon is now ?
- Adonis : No way back (foñs-son)
- D-Shake : Yaaah
- A Guy Called Gerald : Voodoo Ray (foñs-son)
- Maurice - This Is Acid (tennad son)
- M People : Moving on up
- Meur a dennad son eus an teulfilm «The Hacienda - The Club that Shook Britain» (BBC 2022) a c’hellit klevet ivez en abadenn.
Levrlennadur :
- L'hacienda - la meilleure façon de couler un club - Peter Hook – Embannadurioù Le mot et le reste
Kreiz-kêr Detroit e-kreiz ar bloavezhioù 80 a denn d’ur film zombies. Da heul enkadenn ar petrol er bloavezhioù 70 o deus an holl uzinioù kirri-boutin serret an dorioù. Al label Motown hag a chome ur simbol eus ar gêr he deus dilojet dindan heol Kalifornia. Ren a ra ar rasism, ar feulster hag an dilabour iset gant an enkadenn ekonomikel. Koll a ra Detroit er bloavezhioù 80 an hanterenn eus he foblañs : kazi daou vilion a dud a oa e 1950, ne chom nemet ur milion e fin ar bloavezhioù 80, un emdroadur a gendalc’h hiziv an deiz, gant 600 000 den o vevañ bremañ e Detroit, un drederenn anezho dindan treuzoù ar baourentez. Dija e deroù an eighties ez eus e pep lec’h savadurioù dirapar, aspadennoù lec’hiadoù greantel dilezet ha lojeizoù truezus. Serriñ a ra ar stalioù, ne c’hell ket an ti-kêr arc’hantaouiñ an treuzdougen-kêr publik, it’s a mess ! E Belleville, e fabourzhioù Detroit, e tiviz tri faotr du, Juan Atkins, Derrick May ha Kevin Saunderson, sevel ur strollad anvet The Belleville Three. Int eo a zo e orin an tekno.
Playlist :
- Cybotron : Techno City
- Kraftwerk : Numbers (tennad-son)
- Cybotron : Clear
- Digoradur unan eus e abadennoù gant The Electrifying Mojo
- Rhythim Is Rhythim : Nude Photo
- Kreem : Triangle of love
- Inner City : Big Fun
- Juan Atkins : Techno Music
- Blake Baxter : Ride em boy
- X-101 : Sonic Destroyer
- Frankie Bones : Call it techno
Levrlennadur :
- Electro une anthologie – Thomas Gaetner – Embannadurioù Grũnd
- Techno rebels, les pionniers de la techno de Detroit – Dan Sicko – Embannadurioù Allia
16 vloaz eo Frankie Nicholls nemetken pa lak pladennoù war ar billig er Better Days e Time Square, e New York. Gounit a ra brud o kinnig soul, disco hag R’nB er c’hleub The Gallery hag adalek 1972 er Continental Baths, lec’h emgav ar gumuniezh heñvelreviad. Derc’hel a ra an dance floor eus al lun d’ar yaou erlec’hiet peurrest ar sizhun gant Larry Levan. O-daou e roont ur statud d’an DJ, hennezh n’eo ket ur soner pladennoù ken met ur c’hempennour, ur raktreser gouest da reiñ da glevet meur a don kemmesket, un dra voutin hiziv an deiz met eus an nevesañ d’ar c’houlz-se. Pa serr ar Continental Baths e 1976 e asant Frankie Nicholls ar plas kinniget gant ur c’hleub e Chicago anvet ar Warehouse. Ganet eo an house !
Playlist :
- The Beatmasters the Cookie Crew : rok da house (tennad-son)
- Rhythmn Control : My house (foñs-son)
- Frankie Knuckles : It's Hard Sometime (foñs-son)
- Ron Hardy : Acid Trax
- Housemaster Boyz : House nation (tennad-son)
- Frankie Knuckles Jamie Principle : Your love
- Farvey Jackmaster funk featuring Darryl pandy : Love can’t turn around
- Marshall Jefferson : Move your body
- Joe Smooth : Promised land
- Atersadenn Marshall Jefferson, tennet eus an teulfilm I Was There When House Took Over the World, sevenet gant Pi Studios w/ Alldayeveryday for Channel 4 e 2017
- Fingers Inc : Can you feel it
Levrlennadur :
- Electro une anthologie – Thomas Gaetner – Embannadurioù Grũnd
- Techno rebels, les pionniers de la techno de Detroit – Dan Sicko – Embannadurioù Allia
Feiz ! Ar re a blij dezho an triad gitar, gitar boud, taboulinoù a vo dipitet hiziv rak kenderc’hel a reomp hor beaj e metoù ar sonerezhioù electronek. Er bloavezhioù 70 ne gomzed ket c’hoazh eus an elekro met niverus e oa ar sonerien a felle dezho boulc’hañ an hentoù nevez kinniget gant ar stokellegoù. En o zouez, lod a c’hounezo brud buan a-walc’h, reoù all a vo anavezet o malzennoù aour bloavezhioù goude, kinnig a ran deoc’h ober anaoudegezh pe adselaou lod anezho.
Playlist :
- Giorgio Moroder : Einzelgãnger
- Jean-Michel Jarre : Oxygène IV
- Space Art : Onyx
- Space : Magic Fly
- Brian Eno : Ambient 2/1
- Yellow Magic Orchestra : Firecracker
- Charanjit Singh : Raga Bairagi
Levrlennadur :
- Modulations: une histoire de la musique électronique - Iara Lee ha Simon Reynolds – Embannadurioù Allia
- Electro une anthologie – Thomas Gaetner – Embannadurioù Grũnd
Donemat deoc’h selaouerien ha selaouerezed feal an abadenn Larsen ha Mediator, an abadenn a zezrevell istor ar rock abaoe e orinoù. Hiziv e tilezomp ar gitarioù, an amplaerioù hag an taboulinoù, splujañ a reomp e bed an elektro.
Dezrevell istor ar sonerezhioù electronek zo en em sankañ en ur c’hoad stank gant un toullad gwenodennoù a zifourk war sonerien.ezed rakwardour, ijinadennoù teknologel, sevenadurioù troet war an dazont ha liammoù start etre an den hag ar mekanik. Met muioc’h zo, istor an elektro zo ivez istor c’hwezenn an dañserien war an dance floor hag istor ar stiloù hag o lec’hioù ganedigezh : ar c’hrautrock e Düsseldorf, an house e Chicago, an tekno e Detroit, ha tostoc’h Berlin pe Bristol hag ar French Touch. Peadra zo d’ober, se zo kaoz e kinnigan deoc’h kregiñ gant an diaraogerien.
Playlist :
- Daphne Oram : Pulse Persephone (Foñs son)
- Daphne Oram : Quatermass and the pit ha Major Bloodnok's Stomach (Efedoù son)
- Tennad-son eus ur gelaouadenn ouestlet da Daphne Oram gant ar BBC
- Daphne Oram : Rockets in ursa major (Foñs son)
- Delia Derbyshire : A new view of politics
- Delia Derbyshire : Sonerezh ar stirad Doctor Who (Tennad son)
- White Noise : Love without sound
- Perrey and Kingsley : Girl from Venus (Foñs son)
- Jean-Jacques Perrey : E.V.A.
- Gangstarr : Just to get a rep (Tennad son)
- Jean-Jacques perrey – Air : Cosmic bird (Tennad son)
- Gershon Kingsley : Popcorn (Tennad-son)
- Pierre Henry ; Psyche rock
- Wendy Carlos : Sinfonia to cantata
- Wendy Carlos : A Clockwork Orange Intro
- Wendy Carlos : The Shining Theme
- Bernard Fèvre : Restless (Foñs son)
- François de Roubaix : Plongée des glaces (Foñs son)
- François de Roubaix : Baleines
Levrlennadur :
- Modulations: une histoire de la musique électronique - Iara Lee ha Simon Reynolds – Embannadurioù Allia
- Electro une anthologie – Thomas Gaetner – Embannadurioù Grũnd